บ้านเรามีจำนวนคนไม่น้อยเลยที่จำเป็นต้อง ทำงานกะดึก หรอมีการสลับเปลี่ยนเวรอยู่บ่อยๆ แน่นอนว่าปัญหาหนึ่งเลยที่จะต้องเจอ คือการพักผ่อนไม่เป็นเวลา ซึ่งปัญหานี้อาจเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดผลเสียอื่นๆ ต่อสุขภาพตามมาในภายหลัง เรามาดูกันดีกว่าว่า คนที่ต้องทำงานกะดึกมีอะไรที่น่าเป็นห่วงบ้าง
1. ร่างกายขาดวิตามิน D
อย่างที่ทราบกันดีว่าวิตามิน D ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายมักจะมีอยู่ในแสงแดด โดยจะมีส่วนช่วยในเรื่องของกระดูก ภูมิคุ้มกัน ป้องกันโรคมะเร็ง และยังมีผลต่อระบบเซลล์ต่างๆ ในร่างกายอีกด้วย แน่นอนว่าคนที่ทำงานตอนกลางคืนก็มีโอกาสขาดวิตามิน D ได้สูง หลายคนจึงเลือกที่จะไปซื้อวิตามินเสริมมาทานเอง ซึ่งวิธีการแก้ปัญหานี้ไม่ใช่ทางออกที่ถูกต้องเสมอไป เพราะถ้าหากทานไม่ถูกต้อง จากประโยชน์ก็จะกลายเป็นโทษ สะสมในร่างกายจนกลายเป็นสารพิษได้ ดังนั้นจึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนที่จะเลือกรับประทานอาหารหรือวิตามินเสริมต่างๆ ก็จะเป็นทางออกที่ดีกว่า
2. ระบบการนอนรวน
ระบบการนอนโดยปกติของร่างกายเราแล้ว จะมีกลไกเหมือนนาฬิกา ที่ตอนเช้า พอเริ่มมีแสง ร่างกายจะปลุกให้เราตื่นมา เพื่อรับแสงแดดอันเป็นประโยชน์ต่อกระบวนการทำงานต่างๆ กระตุ้นให้ร่างกายตื่นตัว พร้อมสำหรับการใช้ชีวิตประจำวัน เมื่อพระอาทิตย์ตกดิน ฮอร์โมน Melatonin ก็จะหลั่งออกมาในตอนกลางคืน เพื่อทำให้ร่างกายรู้สึกง่วงและนอนหลับได้สนิท เมื่อหลับสนิทแล้ว ร่างกายก็จะหลั่ง Growth ฮอร์โมน เพื่อซ่อมแซมและปรับสมดุลร่างกาย ซึ่งคนที่ทำงานในกะดึก ระบบการทำงานตรงนี้จะผิดเพี้ยนไปหมด ส่งผลให้หลับไม่สนิท หลับๆ ตื่นๆ ทางออกที่ดีคือ การสร้างบรรยากาศให้เอื้อต่อการนอนมากที่สุด เช่น ปิดไฟ ปิดม่าน ที่ปิดตา ใช้หมอนนุ่มๆ หมอนรองคอ ที่อุดหูมาช่วย รวมถึงการผ่อนคลายความเครียดลงให้มากที่สุด ซึ่งวิธีเหล่านี้จะช่วยหลอกร่างกายให้ดูเหมือนเป็นเวลาตอนกลางคืน ร่างกายก็เริ่มกลับมาทำงานและปรับสมดุลได้อย่างเป็นระบบอีกครั้งหนึ่ง
3. ร่างกายเสื่อม โรครุมเร้า
แน่นอนว่าคนที่ทำงานกะดึก จะทำให้ระบบการนอนผิดเพี้ยน และพักผ่อนไม่เพียงพอ ส่งผลให้ร่างกายซ่อมแซ่มได้อย่างไม่เต็มที่ จนอาจเป็นเหตุให้ร่างกายอ่อนเพลีย ภูมิคุ้มกันลดลง โรคต่างๆ ก็จะเข้ามาหาได้ง่ายๆ ทำให้ร่างกายเสื่อมเร็วในที่สุด วิธีแก้ที่ดีที่สุดคือ พยายามสร้างบรรยากาศให้เอื้อต่อการนอนหลับให้มากที่สุด และเมื่อตื่นขึ้นมาก็อาจจะออกไปทำกิจกรรม เพื่อรับแสงแดดบ้าง นอกจากนี้ก็ควรปรับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น การดื่มเหล้า สูบบุหรี่
เห็นไหมล่ะว่าการนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ร่างกายแข็งแรง เพราะฉะนั้นคนที่จำเป็นต้องทำงานกะดึก นอกจากจะต้องพยายามปรับในเรื่องของการนอนแล้ว ก็ควรหาเวลามาเช็กสุขภาพบ้าง หากมีอะไรผิดปกติ แพทย์จะได้แนะนำวิธีการรักษาได้อย่างเหมาะสมมากที่สุด
ที่มา : พญ. จิตแข เทพชาตรี โรงพยาบาลสมิติเวช
