คณะทำงานทบทวนสถานการณ์สิทธิมนุษยชน หรือ ยูพีอาร์(UPR) กำลังจะพิจารณาทบทวนสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในไทย ในวันพุธที่ 11 พฤษภาคม 2016 โดยจะมีการถ่ายทอดสดการพิจารณาจากห้องประชุมผ่านทางเว็บทีวี webcast live ด้วย
สำหรับประเทศไทยนับว่าเป็นหนึ่งใน 14 รัฐที่คณะทำงานยูพีอาร์จะทบทวนสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนในระหว่างการประชุมนัดที่จะถึง นี้ ซึ่งจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 2-13 พฤษภาคม นี้ ทั้งนี้ การพิจารณาสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของไทยครั้งแรก Thailand’s first UPR ทำไปแล้วเมื่อวันที่ 5 ตุลาคม 2011
การพิจารณาจะพิจารณาจากเอกสารต่อไปนี้ 1) รายงานของประเทศ – โดยข้อมูลในรายงานมาจากรัฐที่ได้รับการพิจารณาทบทวนสถานะ, 2) ข้อมูลในรายงานของผู้เชี่ยวชาญและกลุ่มผู้ทำงานด้านสิทธิมนุษยชนอิสระ หรือที่รู้จักกันในนาม กลไกพิเศษของสหประชาชาติ, หน่วยงานด้านสนธิสัญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และหน่วยงานอื่นของสหประชาชาติ, 3) ข้อมูลจากผู้มีส่วนได้เสียรายอื่น ซึ่งรวมถึงสถาบันด้านสิทธิมนุษยชนในประเทศ องค์กรระดับภูมิภาค และกลุ่มประชาสังคม
เอกสารที่กล่าวถึงข้างต้นมีการพูดถึงประเด็นต่างๆ ดังนี้ : การขยายอำนาจในการรักษาความสงบเรียบร้อยภายใน (internal policing power) ของทหาร การแก้ไขปัญหารายงานเกี่ยวกับการซ้อมทรมานและการปฏิบัติ ที่โหดร้าย ไร้มนุษยธรรม หรือที่ย่ำยีศักดิ์ศรี ของเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงและเจ้าหน้าที่ทหาร คดีที่เกี่ยวข้องกับการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ การนำโทษประหารชีวิตมาใช้ คดีเกี่ยวกับการบังคับให้บุคคลสูญหาย กฎอัยการศึก และพระราชกำหนดฉบับพิเศษที่ออกสำหรับใช้ในสามจังหวัดชายแดนใต้
การเลือกปฏิบัติต่อเชื้อชาติและการคัดกรองบุคคลจากลักษณะทางเชื้อชาติ (racial profiling) ที่ทำกับชาวไทยเชื้อสายมลายู เสรีภาพในการแสดงออกและชุมนุม การไต่สวนตุลาการเกี่ยวกับการสังหารนักข่าว การแก้ไขปัญหาการละเว้นไม่ต้องได้รับโทษ การต่อสู้กับการค้ามนุษย์ การให้ความเคารพต่อหลักการห้ามผลักดันผู้แสวงหาที่ลี้ภัยกลับ (non-refoulement principle) การขจัดการบังคับใช้แรงงาน มาตรการปกป้องสิทธิเชิงเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมและเพื่อลดความยากไร้ ขั้นตอนดูแลสิทธิของแรงงานย้ายถิ่นและการเข้าถึงบริการทางสังคม สิทธิของแรงงานย้ายถิ่นและผู้ลี้ภัย โดยเฉพาะชาวโรฮิงญา และการลงประชามติร่างรัฐธรรมนูญในเดือนสิงหาคมที่จะถึง
สำหรับรายงานทั้ง 3 ฉบับที่จะใช้เป็นพื้นฐานในการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของไทยในวันที่ 11 พฤษภาคม นี้ สามารถหาอ่านได้จากลิงค์นี้ : http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/THSession25.aspx
สถานที่: ห้องประชุม 20ปาเล เด นาซิออง (Palais des Nations) เจนีวา
วันและเวลา: 09.00-12.30 น วันพุธที่ 11 พฤษภาคม (เวลาเจนีวา = GMT+1)
กระบวนการยูพีอาร์หรือการทบทวนสถานการณ์ทั่วไปด้านสิทธิมนุษยชนเป็นครั้งคราวเป็นกระบวนการที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว โดยจะมีการทบทวนการดำเนินการด้านสิทธิมนุษยชนของรัฐสมาชิกสหประชาชาติทั้งหมด 193 รัฐเป็นครั้งคราว นับตั้งแต่จัดประชุมครั้งแรกเมื่อเดือนเมษายน 2008 รัฐสมาชิกสหประชาชาติทั้งหมด 193 ประเทศได้รับการพิจารณาสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนในประเทศของตนครบถ้วนในการทบทวนยูพีอาร์รอบแรก
และจนถึงขณะนี้ มีการพิจารณาสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนรอบที่สองของรัฐสมาชิกไปแล้วทั้งหมด 168 ประเทศ ทั้งนี้ การพิจารณาสถานการณ์ครั้งที่สองมีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามการพัฒนาด้านสิทธิมนุษยชนในประเทศนับตั้งแต่มีการพิจารณาในรอบแรก รวมทั้งเปิดโอกาสให้รัฐสมาชิกที่ได้รับการพิจารณา ได้ชี้แจงขั้นตอนที่ได้ดำเนินการหลังได้รับคำแนะนำในการพิจารณารอบแรก
สำหรับ ประเทศไทยจะมีนาย ชาญเชาวน์ ไชยนุกิจ ปลัดกระทรวงยุติธรรม เป็นหัวหน้าคณะผู้แทนประเทศและจะเป็นผู้ตอบตอบใน ยูพีอาร์ดังกล่าวอีกด้วย
ผู้แทนจาก 3 ประเทศที่จะทำหน้าที่เป็นผู้รายงาน (rapporteurs) หรือที่เรียกว่า “ทรอยก้า” ในการพิจารณาสถานการณ์สิทธิมนุษยชนของไทย คือผู้แทนจากเอลซัลวาดอร์ ฝรั่งเศส และมัลดีฟ
การถ่ายทอดสดการประชุมพิจารณาทางเว็บทีวี สามารถเข้าชมได้ที่ http://webtv.un.org
รายชื่อผู้แถลงและแถลงการณ์ทั้งหมดที่มีซึ่งจะนำส่งระหว่างการพิจารณาสถานะของประเทศไทย จะนำไปโพสต์ในเอ็กซ์ตร้าเน็ทของยูพีอาร์ในลิงค์ต่อไปนี้ [username: hrc extranet (with space); password: 1session]: https://extranet.ohchr.org/sites/upr/Sessions/25session/Thailand/Pages/default.aspx
คณะทำงานยูพีอาร์กำหนดจะออกถ้อยแถลงคำแนะนำของตนที่มีต่อประเทศไทยในวันที่ 13 พฤษภาคม เวลา 17.30 น โดยรัฐผู้ได้รับการพิจารณาอาจประสงค์จะแถลงจุดยืนของตนต่อคำแนะนำของคณะทำงานยูพีอาร์ที่ให้กับประเทศในระหว่างการพิจารณาทบทวน และจะมีการเปิดเผยคำแนะนำของคณะทำงานยูพีอาร์ให้สื่อมวลชนทราบในวันดังกล่าวล่วงหน้า
หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมและกรณีเป็นคำถามจากสื่อ โปรดติดต่อโรแลนโด โกเมซ (Rolando Gomez) +41 (0) 22 917 9711 / rgomez@ohchr.org หรือ เซ็ดดริกซาเปย์ (Cedric Sapey) +41 (0) 22 917 9751 / csapey@ohchr.org
หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทบทวนสถานการณ์ทั่วไปด้านสิทธิมนุษยชนเป็นครั้งคราว (Universal Periodic Review) โปรดไปที่ http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/UPRMain.aspx
ฟอลโลว์“คณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ” (UN Human Rights Council) บนโซเชียลมีเดีย ที่
เฟซบุ๊ค: https://www.facebook.com/UNHRC
ทวิตเตอร์: https://twitter.com/UN_HRC
ยูทูป: http://www.youtube.com/channel/UCokQuTYVvkwQb-A3TsSUm-g
และสำหรับพื้นที่จังหวัดแดนภาคใต้ ทางมูลนิธิมูลนิธิศักยภาพชุมชน ร่วมกับ Minority Rights Group (MRG)
“โครงการเสริมศักยภาพภาคประชาสังคม เพื่อการพัฒนาชุมชนในสามจังหวัดชายแดนใต้”
โดยการสนับสนุนของอียู ได้จัด “จิบน้ำชาสนทนา ชมรายงานสถานการณ์สิทธิมนุษยชนประเทศไทย เสนอต่อ ข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชน สดจาก กรุงเจนีวา สวิตเซอร์แลนด์” เวลา 12.30 –17.30 น. ของวันที่ 11 พฤษภาคม 2559 ณ ห้องประชุมมัสยิดดารุลมูฮาญีรีน ตลาดใหม่ (ตลาดผลไม้) จังหวัดยะลาอีกด้วย โดยจะมีการอธิบายกลไกUPR – Universal Periodic Review โดย นางชลิดา ทาเจริญศักดิ์ ผู้อำนวยการมูลนิธิศักยภาพชุมชน และ นางสาวอัสมะ ตันหยงดาโอะ สถาบันปาตานี (Patani Institute)
ให้กับผู้เข้าร่วมได้เข้าใจถึงอีกด้วย
