ผศ.เจ๊ะอับดุลเลาะ เจะสอหะ อาจารย์คณะศิลปกรรมศาสตร์ ม.อ.ปัตตานี ย้อนรำลึกเหตุตากใบครบรอบ 10 ปี ด้วยผลงานการจัดวางศิลปะ เป็นผลงานตอนเรียนคณะศิลปกรรมศาสตร์ ม.อ.ปัตตานี ซึ่งเป็นช่วงที่เกิดเหตุตากใบในปี 2547 จากความสะเทือนใจแปรเปลี่ยนผ่านงานศิลปะ
“เมื่อ10ที่ แล้วผมได้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะแบบจัดวางในมหาลัยที่ผมเรียนที่จ.ปัตตานี ซึ่งสมัยนั้นผมยังเรียนอยู่ ผลงานชิ้นนี้สร้างสรรค์ขึ้นมาจากสภาวะความสะเทือนใจต่อเหตุการณ์ฆ่าตกรรม หมู่ที่ตากใบ โดยผู้มีอำนาจที่จิตใจอำมหิตยิ่งนักไร้ความเป็นมนุษย์สิ้นดี ซึ่งมีผู้คนล้มตายกันเป็นจำนวนมาก เป็นเหตุการณ์ที่ผมรับไม่ได้จริงๆต่อการกระทำในครั้งนั้น ส่งผลให้เกิดสภาวะของความโศรกเศร้าเสียใจ ความเคียดแค้นอยู่ภายในจิตใจ ไม่สามารถที่จะระบายความทุกระทมที่เป็นบาดแผลอันปวดร้าวออกมาได้”
“แต่ด้วยความเป็นคนที่ทำงานศิลปะเลยถือโอกาสระบายความเศร้าโศรกเสียใจในหนทาง ของนักสร้างสรรค์ เพราะผมคิดว่าศิลปะไม่เคยทำร้ายใคร มีแต่จะให้สติปัญญาแลจรรโลงจิตใจแก่เพื่อนมนุษย์ จึงได้ทำผลงานชุดนี้ขึ้นมาในทันทีหลังเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์ สถานแก่จิตใจของตนเองว่าอย่าได้ใช้ความรุนแรงเลย เพราะมันมีแต่ความสูญเสีย ด้วยความคิดของเด็กในวัยขนาดนั้น เลยนำสัญลักษณ์ของความตายโดยใช้เสากูโบที่ไว้สำหรับปักบนหลุมฝังศพของคนตาย ปักบนผืนดินเท่าจำนวนของผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ตากใบในวันนั้น และใช้สัญลักษณ์ของความรุนแรงโดยใช้อาวุธสงครามห่อหุ้มด้วยผ้าสีขาววางเรียง รายล้อมต้นไม้”
“เหตุที่นำผ้าสีขาวมาห่อหุ้มอาวุธก็เพราะว่าอยากให้เห็นถึงความต่างของความ รู้สึกของตนเองระหว่างการนำผ้าสีขาวมาห่อหุ้มร่างกายผู้เสียชีวิตกับการนำ ผ้าสีขาวมาห่อหุ้มอาวุธสงครามอันไหนดีกว่ากัน??? จากเหตุการณ์ในวันนั้นทำให้ผมมองหาความยุติธรรมต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกันซึ่ง ดูเหมือนว่ามันยากยิ่งกว่างมเข็มในมหาสมุทรซะอีกสำหรับบ้านเมืองนี้ และในขณะเดียวกันผมปฏิเสธความรุนแรงทุกมิติโดยเฉพาะกับผู้ที่ไม่มีหนทางสู้ ซึ่งปัจจุบันยิ่งนับวันยิ่งมีความรุนแรงเพิ่มขึ้นเท่าทวีคูณเสมือนสายนำ้ที่ หลังไหลไม่มีวันหยุด โอ้พระผู้เป็นเจ้าขอได้โปรดทรงดลบันดาลใจให้มนุษย์หยุดการกระทำอันป่าเถื่อน ด้วยเถิด โดยเฉพาะความป่าเถื่อนของผู้คนที่ซ่อนอยู่ในชุดเครื่องแบบต่างๆบนโลกใบ นี้…”มนุษย์ทุกคนวันหนึ่งก็ต้องตายซึ่งถูกกำหนดชะตากรรมไว้เรียบร้อยแล้ว ฉะนั้นมนุษย์อย่าได้ยัดเยียดความตายให้แก่กันเลย” 25ตุลารำลึกตากใบวันที่ผมไม่เคยลืม……
เป็น ความรู้สึกของอ.เจ๊ะอับดุลเลาะ เจะสอหะ อาจารย์คณะศิลปกรรมศาสตร์ ม.อ.ปัตตานี ต่อเหตุการณืตากใบเมื่อสิบปีที่แล้ว และถ่ายทอดผ่านศิลปะแบบจัดวาง